Duhok-DIGC ئنستتیوتا دهوك بۆ ره‌وشه‌نبیریا گشتى
رۆلێ مامۆستایان
• پشكا سێزدێ:
ده‌مێ من گوه ل په‌یڤا مامۆستا دبیت یان مامۆستایه‌كى دبینم، ئێكسه‌ر قووناغا سه‌ره‌تایى یا خواندنێ د ژیانا من دا دهێته بیرا من و رۆلێ مامۆستاى دهێته بیرا من كانێ مامۆستا د ناڤ جڤاكى دا د هه‌مى قووناغێن ژیێ مرۆڤى چه‌ندێ گرنگ و مه‌زن و ب بهایه مامۆستا ئه‌و كار ئه‌كته‌رێ كارایه ده‌مێ هه‌ر تاكه‌كه‌سه‌كێ ب تایبه‌ت دقووناغا زارۆكینیێ و تاكو دووماهیا ژیێ وى ژتاریێ به‌ر ب رۆناهیێ دبه‌ت مامۆستا ئه‌و كار ئه‌كته‌ره ده‌مێ ئه‌و گۆتنا كورده‌واریا مه‌زنان دهێته بیرا مرۆڤى ده‌مێ دبێژن ئێك ب سه‌دا و سه‌د ب ئێكێ ل گۆر باوه‌ریا من مامۆستا ئه‌و تاكه‌كه‌سه ئه‌وێ ب راستى ژى نه ئێك به‌رامبه‌رى سه‌دایه به‌لكو ئێك به‌رامبه‌رى هزارا و هێشتا زێده‌تره ،لێ داكو بهێنه سه‌ر وى بابه‌تى ئه‌وێ مه دڤێت به‌حس بكه‌ین. ئه‌و ژى رۆلێ مامۆستایه ژبۆ پرۆسا ریفراندۆما سه‌ربخوه‌یا كوردستانێ كانێ ئه‌گه‌ر مامۆستایى بڤێت رۆل هه‌بیت و رۆلێ خوه بگێریت و ببیته ئه‌و مرۆڤێ گه‌له‌ك مه‌زن و كاریگه‌ر د ناڤ جڤاكى دا ب تایبه‌ت بۆ پرسه‌كا نشتیمانى و نه‌ته‌وه‌یى و په‌روه‌رده‌یى مینا پرسا ریفراندۆما سه‌ربخوه‌یا كوردستانێ مامۆستا بشێت گرنگیا ریفراندۆمێ بۆ هه‌مى ته‌خوچینێن جڤاكى به‌حس بكه‌ت مامۆستا دشێت پیرۆزیا ریفراندۆمێ بۆ هه‌مى جڤاكى به‌حس بكه‌ت، مامۆستا دشێت خه‌لكى هانبده‌ن داكو پشكداریه‌كا ئێكجار مه‌زن و كار دڤێ پرۆسێسێ دا بكه‌ت، مامۆستا دشێت ده‌نگێ به‌لێ ئه‌و به‌لێ یا ل شه‌كرێ شرینتر بۆ هه‌مى خه‌لكى شرۆڤه بكه‌ت مامۆستا دشێت ب ده‌نگێ به‌لێ هیڤى و ئۆمێدێن مه‌زن ل ده‌ڤ خه‌لكى په‌یدا بكه‌ت چونكو گه‌له‌ك جاران د ناڤ خه‌لكى و خێزانێ دا ده‌یك و باب پرسیاره‌كێ ل زارۆیێن خوه دكه‌ن دبێژن كورێ من یان كچا من ئه‌ڤ كاره یان ئه‌ڤ تشته یان ئه‌ڤ پێزانینه یا خه‌له‌ته د به‌رسڤێ دا زارۆك دبێژنه ده‌یك و بابێن خوه هوون دره‌وا دكه‌ن ده‌یك و باب دبێژن بۆچى ئه‌م دره‌وا دكه‌ین تو چاوا دزانى ئه‌م دره‌وا دكه‌ین ئه‌ڤ تشتێ مه گۆتى یێ راسته نه دره‌وه د به‌رسڤێ دا زارۆك دبێژن مامۆستایێ مه یان مامۆستامه ئه‌ڤ پێزانینه یا گۆتیه مه زارۆك دبێژن ئه‌وا مامۆستاى گۆتى یا دروسته نه‌ك ئه‌وا هین دبێژن.
له‌ورا ئه‌گه‌ر چه‌ند پێزانینه‌ك یا شاش ژى بیت ماده‌م مامۆستاى گوتیه ئه‌و یا دروسته ژ به‌ر هندێ مامۆستا گه‌له‌كێ ب بها و عه‌زیزه ل ده‌ڤ هه‌ر تاكه‌كێ جڤاكى یا من دڤێت بێژم ئاخفتنا من گۆتنێن من د ئاراسته‌كرینه بۆ وى مامۆستایێ عه‌زیز كو دڤێت نوكه مه‌زنترین رۆل باشترین رۆل بهاترین رۆل بگێریت دپرۆسا ریفراندۆما سه‌ربه‌خوه‌یا كوردستانێ دا، داكو هه‌مى جڤاكێ كوردستانێ ب هه‌مى پێكهاتێن خوه‌ڤه ل تارستانا زولم و زورداریا رژێمێن ئێك ل دووڤ ئێكێن عیراقێ رزگار بكه‌ن جڤاكى به‌ره‌ڤ رۆناهیه‌كا گه‌له‌كا ب شه‌وق و ئاشنا بكه‌ن وه ل گۆر باوه‌ریا من هه‌ر ئه‌ڤ چاڤه‌رێ یه ل مامۆستایان دهێته‌كرن چونكو مامۆستایان د هه‌مى قووناغێن حكومرانیێ دا درێغى نه‌كریه مینا د سالا(1991) دا مامۆستایێن كوردستانێ بوون نه‌هێلان پرۆسا خواندنێ را ب وه‌ستیت ب خوبه‌خشانه و بێ به‌رامبه‌ر ئایندێن زارۆیێن كوردستانێ رۆنكرن سه‌رفه‌رازیه‌كا ئێكجار مه‌زن بۆ خوه ملله‌تێ خوه بۆ حوكمه‌تا خوه دروستكرن د پێشوازیكرنا ئاواران دا ده‌رگه‌هێن قوتابخانان بۆ ئاواران ڤه‌كرن گرۆپێن رێكخستنێ یێن مامۆستایان دروستكرن و خزمه‌تا وان كر دبرینا میزانیا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ دا ژلایێ حوكمه‌تا عیراقێ ڤه دابه‌شكرنا مووچێ مامۆستایى بۆ نیڤه‌كێ واته نیڤ مووچه هه‌ر مامۆستاى نه‌هێلا پرۆسا خواندنێ راوه‌ستیت و به‌رده‌وامى ب په‌روه‌رده و فێركرن و زانست و زانینێ دا ئه‌ڤه هه‌مى ئه‌و سه‌رفه‌رازینه ئه‌وێن مامۆستاى بخوه تۆماركرى و مه‌زناهیا خوه نیشا جڤاكى داى لێ ئه‌ڤرۆكه چاڤه‌رێیه‌كا ئێكجار مه‌زن و مه‌زنتر ل مامۆستاى دهێته‌كرن ژبۆ ریفراندۆما سه‌ربخوه‌یا كوردستانێ، دیسا خه‌تیرێ هه‌ره مه‌زن دده‌ستێن وى دابیت.
چونكو خودان هزره، چونكو ره‌وشه‌نبیره ،چونكو خودان زانست و مه‌عریفه‌یه وه ئه‌و زێده‌تر ئێكێ دى گه‌له‌ك باش دژیانێ دگه‌هیت وه مامۆستا گه‌له‌ك باش دزانیت كانێ ریفراندۆما سه‌ربه‌خویا كوردستانێ چه‌ندا مه‌زن و گرنگ و پیرۆزه مامۆستا گه‌له‌ك باش دزانیت دروستبوون و راگه‌هاندنا ده‌وله‌تا كوردستانێ چه‌ندا بهایه، له‌ورا ده‌لیڤه‌كا گه‌له‌ك گرنگ و زێرینه بۆ مامۆستاى هاتیه پێش كو ئه‌و به‌رى ته‌خه‌كا دى یا جڤاكى ده‌ستپێشخه‌ریێ بكه‌ت وه رۆلێ خوه بگێریت دپروسا ریفراندوما سه‌ربه‌خویا كوردستانێ دا وه دێ شێت ڤێ جارێ ژى وه‌كى جارێن دى سه‌رفه‌رازیه‌كا هێشتا مه‌زنتر تۆمار بكه‌ت وه دێ شێت مامۆستاى و په‌یڤا مامۆستاى بێخیته د مێژوویا سه‌رفه‌رازیێ دا. له‌وما ل دووماهیێ دبێژم مامۆستایێ قه‌درگران مامۆستایێ ب بها مامۆستایێ عه‌زیز و خرشتڤى ئه‌ز دگه‌ل ته تو دگه‌ل من ئه‌م هه‌ردو پێگڤه بۆ ریفراندۆما سه‌ربه‌خوه‌یا كوردستانێ.
به‌ر ب سه‌رخه‌بوونێ
رۆلێ وه‌رزشڤانان
پشكا چاردێ:
دبێژن ئه‌وا د رێیا وه‌رزشێ دا دهێته‌كرن، د رێیا سیاسه‌تێ دا ناهێته‌كرن، واته ئه‌وێن وه‌رزشێ دكه‌ن پلان و به‌رنامێن وه‌رزشى دادرێژن هه‌مى پێگڤه وه‌رزشڤانن ل هه‌مى جیهانێ ژى وه‌رزشێ و وه‌رزشڤانا كارتێكرنه‌كا ئێكجار مه‌زن ل سه‌ر رایا گشتى هه‌یه، د هه‌مان ده‌م دا هه‌ڤركیه‌كا مه‌زن د ناڤبه‌را هه‌لبژارتیێن وه‌رزشى و یانه‌یێن وه‌رزشى و هانده‌رێن وه‌رزشى هه‌یه، ئه‌وا من دڤێت ببێژم رۆلێ وه‌رزشڤان و وه‌رزشكارایه د بانگه‌شه‌یا ریفراندۆما سه‌ربخوه‌یا كوردستانێ دا ل گۆر باوه‌ریا من وه‌رزشڤان دشێت رۆله‌كێ ئێكجار مه‌زن بگێریت د هه‌مى پرۆسا ریفراندۆما سه‌ربخوه‌یا كوردستانێ دا، بۆ نموونه دو یانه‌یێن وه‌رزشى د رێیا وه‌رزشڤانان دا دشێن جوانترین یارى پێشكه‌شى هانده‌رێن خوه بكه‌ن ب ئارمانجا هاندانا هانده‌ران و خه‌لكى بۆ پشكداریكرنێ د ریفراندۆما سه‌ربخوه‌یا كوردستانێ دا، لێ ده‌نگێ به‌لێ وه‌رزشێ ب هێزتر دكه‌ت ده‌نگێ به‌لێ وه‌رزشڤانى جوانتر و باشتر و ب بهاتر نیشا هانده‌رى دده‌ت، دیسا وه‌رزشڤان دشێت د رێیا ریكلامه‌كا وه‌رزشى دا بۆ ریفراندۆما سه‌ربخوه‌یا كوردستانێ هه‌مى هانده‌رێن وه‌رزشى سه‌رنجا وان رابكێشیت بۆ هندێ ب ئێك ده‌نگ و ره‌نگ هه‌مى پێكڤه پشكداریێ د ریفراندۆما سه‌ربخوه‌یا كوردستانێ دا بكه‌ن.
یانه‌یێن وه‌رزشى د رێیا وه‌رزشڤانێن خوه دا دشێن هه‌مى رێك و میكانزمان بكاربینن بۆ هانده‌را و هانده‌رێن خوه داكو هه‌مى پێگڤه پشكداریێ د ریفراندۆما سه‌ربخوه‌یا كوردستانێ دا بكه‌ن.
وه ب جۆره‌كێ هانده‌رێن خوه تێبگه‌هینن كو ئه‌گه‌ر ریفراندۆما سه‌ربخوه‌یا كوردستانێ سه‌رگرت دێ كارێ وه‌رزشى ژى پێشكه‌ڤیت ئێك ژ پێشكه‌فتنێن هه‌ره مه‌زن و به‌رچاڤێن كوردستانێ دروستكرنا هه‌لبژارتیێ كوردستانێ یه كو ئه‌و هه‌لبژارتى دێ یاریێن مه‌زن ل سه‌ر ئاستێ جیهانێ ل گه‌ل هه‌لبژارتیێن دى یێن ده‌وله‌تا كه‌ن و هه‌لبژارتیێ كوردستانێ دێ شێت ل سه‌ر هه‌مى جلوبه‌رگێن وه‌رزشى و ئه‌درێسێن وان ئالایێ كوردستانێ هه‌بیت وه دشێن ل هه‌مى وه‌لاتێن جیهانێ د كۆنگره‌یێن رۆژنامه‌ڤانى دا به‌حسا هه‌لبژارتیێ كوردستانێ بكه‌ن ل پشتا وان ل به‌ر سنگێ وان ئالایێ كوردستانێ یێ دانایى بیت ئه‌گه‌ر وه‌رزشڤانا بڤێت هیچ وه‌رزشڤانه‌كێ كوردستانێ ئێدى ب ناڤێ عیراقێ پشكداریێ د هیچ به‌ریكانه و قاره‌مانیه‌كێ دا نه‌كه‌ن، دڤێت ئه‌و خێزان و مال و مالباتێن خوه هانده‌رێن خوه پالپشت و پشته‌ڤانێن خوه هه‌مى پێكڤه پشكداریێ د ریفراندوما سه‌ربخوه‌یا كوردستانێ دا بكه‌ن، هه‌كه وان بڤێت ژ ئه‌ڤرۆ وێڤه د هه‌مى به‌ریكانه و قاره‌مانیان دا ب ناڤێ كۆمارا كوردستانێ پشكداریێ بكه‌ن زێده‌تر رێز ل وان بێته‌گرتن پێشوازى ل وان بێته‌كرن وه‌كو وه‌رزشڤانێن كۆمارا كوردستانێ دڤێت بێ دودلى ئه‌و و هانده‌رێن خوه پێكڤه پشكداریێ د ریفراندۆما سه‌ربخوه‌یا كوردستانێ دا بكه‌ن.
چونكو هه‌ر ته‌خه‌كا جڤاكى دشێت رۆلێ خوه بگێریت پشك هه‌بیت د دروستكرن و راگه‌هاندنا ده‌وله‌تا كوردستانێ دا، لێ دڤێت د ناڤبه‌را هه‌مى ته‌خوچینێن جڤاكى هه‌ڤركى دروست ببیت بۆ هندێ كانێ كى دێ شێت پشكا باش و مه‌زن ب ده‌ستكه‌ڤیت ب دیتنا من ئه‌گه‌ر وه‌رزشڤانى بڤێت دێ پشكا هه‌ره مه‌زن ب به‌ر وى كه‌ڤیت ددروستكرنا ده‌وله‌تا كومارا كوردستانێ دا وه پاشان پاریێ مه‌زن ژى دێ هه‌ر بۆ وى بیتن هانده‌رێن مه‌زن ژى دێ هه‌ر بۆ وى بن وه به‌رى دروستبوونا ده‌وله‌تێ ب سه‌دان كه‌س دێ پشته‌ڤان و هانده‌ر بن بۆ وه‌رزشڤانى، لێ پشتى دروستبوونا ده‌وله‌تێ ئه‌ڤ رێژه دێ زێده بیت و دێ ب هزاره‌ها كه‌س هانده‌ر و پشته‌ڤان بن بۆ وه‌رشڤانى، چونكو وه‌رزشا كوردستانێ ژى دێ چیته د ناڤ نه‌خشێ وه‌رزشا جیهانى دا واته وه‌رزشڤان و یانه‌یێن وه‌رزشى هه‌لبژارتیێ كوردستانێ دێ ب ناڤێ كۆمارا كوردستانێ پشكداریێ د هه‌مى به‌ریكانه و قاره‌مانیێن جیهانى دا كه‌ن، له‌ورا ژبۆى ریفراندۆما سه‌ربخوه‌یا كوردستانێ ژى وه‌رزشڤانان رۆله‌كێ هه‌رێ مه‌زن هه‌یه، كو من باوه‌رى پێ هه‌یه یێن دكه‌ن هێشتا ژى دێ كه‌ن هه‌ر ئه‌ڤه ژى ل وان دهێته چاڤه‌رێكرن خاله‌كا گه‌له‌ك گرنگ و مه‌زن من دڤێت به‌حس بكه‌م د هه‌مى یاریكرنێ دا هێلا سپى یا هاتیه دیاریكرن بۆ هه‌ر یاریه‌كێ واته ئه‌و هێلا سپى سنۆرێن یاریكرنا راست و دروست و یاساینه بۆ هندێ بۆ كوردستانێ ژى هێل و سنوور و نه‌خشه بێنه دیاریكرن وه‌رزشڤان دشێت مه‌زنترین رول هه‌بیتن چونكو ده‌مێ ته‌په ژ هێلا سپى ده‌ر دكه‌ڤیت یارى رادوه‌ستیت وه ده‌مێ سنوور بۆ كوردستانێ هاتنه دیاریكرن هه‌مى كاره‌سات و تاوان و جینوساید ل سه‌ر كوردستانێ رادوه‌ستن واته هه‌ردوكا په‌یوه‌ندیه‌كا راسته‌وخو پێگڤه هه‌یه، له‌ورا ژى بۆ هندێ ئه‌وا مه ل ده‌ستپێكێ گۆتى نوكه ژى بێژینه ڤه و بیرا هه‌مى وه‌رزشڤانان بینینه ڤه كو كارێ وه‌رزشى ژ كارێ سیاسى كێمتر نینه، به‌لكو د گه‌له‌ك روودان و پێشهاتان ژى دا زێده‌تره ژى، چونكو گه‌له‌ك جاران ئه‌وا وه‌رزش دشێت بكه‌تن سیاسه‌ت نه‌شێت بكه‌ت وه ئه‌وا وه‌رزش دكه‌ت درێكا وه‌رزشڤان و وه‌رزشكارا دایه، له‌ورا بۆ هه‌ر روودانه‌ك و پێشهاته‌كێ وه‌رزشڤان و وه‌رزشكارا رۆله‌كێ مه‌زن هه‌یه د پرۆسه‌یا ریفراندۆما سه‌ربخوه‌یا كوردستانێ ژى دا دێ شێن ئه‌و كار ئه‌كته‌رێن كارا بن سه‌ركێشیا پشكه‌كا هه‌ره مه‌زنا جڤاكى بكه‌ن بۆ هاندانا خه‌لكى دپشكداریكرنا ریفراندۆما سه‌ربخوه‌یا كوردستانێ دا ل دووماهیێ دێ بێژم وه‌رزشڤان و وه‌رزشكارێ خوشتڤى ئه‌گه‌ر ته بڤێت یێ دلشاد و سه‌ركه‌فتى بى د هه‌مى یاریێن خوه‌دا بێژه به‌لێ بۆ ریفراندۆما سه‌ربخوه‌یا كوردستانێ ئه‌گه‌ر ته بڤێت د مه‌زنترین قاره‌مانیا جیهانى دا هه‌ڤركیێ بكه‌ى و ببیه قاره‌مانێ جیهانێ ژته دهێته خواستن ته مه‌زنترین رۆل هه‌بیت دریفراندۆما سه‌ربخوه‌یا كوردستانێ دا، چونكو سه‌ركه‌فتنا ریفراندۆمێ ب ده‌نگێ به‌لێ راگه‌هاندنا ده‌وله‌تا كوردستانێ مه‌زنترین كاسا سه‌ركه‌فتنێ یه د ده‌ستێن ته‌دا، له‌ورا كوردستان داخوازێ ژته و هانده‌رێن ته دكه‌ت (25/9/2017) هوون هه‌مى پێگڤه ببێژن به‌لێ بۆ ریفراندۆما سه‌ربخوه‌یا كوردستانێ.
