ب چاڤدێریا ئنستتیوتا دهوك بەرنامێ گەنج دهێتە پێشكێشكرن
ژبو وێ چەندێ كو چالاكیێن ئنستتیوتا دهوك ژ سنورێ سەنتەرێ دهوكێ دەربازببن و گەنجێن قەزا و ناحی و كومەلگەهێن دەورو بەرا بێ بەهر نەبن ژ چالاكیێن ئنستتیوتا دهوك بو رەوشەنبیریا گشتی ,ئنستتیوتا دهوك كارێت جوان و ئەكتیف بو گەنجێن ناحی و قەزایێن سەر ب پارێزگەها دهوكێ ڤە ئەنجام ددەت ئێك ژ وان كارا ژی بەرنامێ (گەنج)ە كو ب شێوەكێ راستەوخو ل رادیویا (سیلاف) دهێتە پێشكێشكرن ئەف بەرنامە ژ لایێ پێشكێشكارێ چەلەنك (ژێگر نهێلی)ڤە دهێتە پێشكێشكرن , بەرنامێ ڤێ حەفتیێ ژی ب ڤی شێوەی بوو
• گه‌نج و جگاره كێشان و ماده‌یێن كحولی و هوشبه‌ر
سلاڤ گوهدارێن هیژا یێن رادیویا سیلاڤ ئه‌ڤ ده‌مه و هه‌می ده‌مێ، وه باش بن، ئه‌ز ژێگر نهێلی خوشحالم د خه‌له‌كه‌كا نوی یا به‌رنامه‌یێ پاشه‌رۆژ ب هه‌وه‌یێن هێژا شاد دبینه‌ڤه…گوهداران وه‌ك هین دزانن به‌رنامه‌یێ پاشه‌رۆژ هه‌می حه‌فتیان رۆژا (….) ل رادیویا سیلاڤ ب هه‌ڤكاری دگه‌ل ئینستیوتا دهوك بۆ ره‌وشه‌نبیریا گشتی دهێته پێشكێشكرن و مه‌ره‌م ژێ روناهی ئێخستنا سه‌ر ره‌وشا گه‌نج و سنێله‌یانه ل هه‌رێما كوردستانێ و ئه‌و بیاڤێن كو گه‌نج دشێت خو تێدا ببینیت و ئه‌و بیاڤێن كاتێكرنێن نه‌باش دكه‌نه سه‌ر ژیارا گه‌نجان…ژبه‌ركو بابه‌تێ جگاره‌كێشان و ماده‌یێن كحولی و هوشبه‌ر گه‌له‌ك ب مه‌ترسینه لسه‌ر جڤاكی بگشتی و گه‌نجان بتایبه‌تی مه ڤێ جارێ ته‌وه‌رێ به‌رنامه‌یێ خو یێ پاشه‌رۆژ ته‌رخانكرییه بۆ وی بیاڤی و دێ بزاڤێ كه‌ین د به‌رنامه‌یێ ڤێ جارێدا روناهیێ بێخینه سه‌ر زیانێن وان ماده‌یان لسه‌ر ژیانا تاكه‌كه‌سی و گه‌نجی و د ڤی به‌رنامه‌یدا دێ چه‌ندین ڤه‌كولینێن زانستی بۆ هه‌وه به‌حس كه‌ین هه‌روه‌ها دێ بۆچونا چه‌ند گه‌نجان لسه‌ر ڤی بابه‌تی وه‌رگرین و سه‌رباری وێ چه‌ندێ دێ ته‌وه‌ره‌كێ مه یێ دی وه‌رگرتنا بوچونا نوژداری بیت لسه‌ر زیانێن ڤان مادان…دگه‌ل مه‌دابن……موزیك
دووباره سلاڤ گوهدارێن خوشتڤی…لده‌ستپێكێ مه دڤێت ئه‌م به‌حسێ جگاره‌كێشانێ بكه‌ین…لدیف سه‌رژمێریێن نیڤڤده‌وله‌تی نێزیكی ملیاره‌ك و چارێكه‌كا مرۆڤان لسه‌ر رویێ عه‌ردی جگاره‌كێشن و ئه‌و كه‌سێن ب ئه‌گه‌رێ جگاره‌كێشانێ سالانه لسه‌ر رویێ عه‌ردی گیانێ خو ژده‌ست دده‌ن هژمارا وان دگه‌هیته پێنج ملیون كه‌سان…هه‌روه‌ها هژمارا جگاره‌كێشان ل وه‌لاتێن رۆژهه‌لاتی بتایبه‌ت ل وه‌لاتێن ئیسلامی پتره ژ یا وه‌لاتێن رۆژئاڤا و زێده‌ترین جگاركێش ل وه‌لاتێن ئیسلامی ل وه‌لاتێ توركیانه كو ب رێژیا 67% خه‌لكێ وی وه‌لاتی جگاره‌كێشن….موزیك
زیانێن جگاره‌كێشانێ
لگوری ڤه‌كولینان جگاره‌كێشان دبیته ئه‌گه‌رێ زوی پیربونێ و مرنێ هه‌روه‌ها نه‌خوشیێن سیهان و حه‌فكێ و په‌نجه‌شێرێ…سه‌رباری وێ چه‌ندێ دوكێلا جگارێ زیانه‌كا مه‌زن دگه‌هینیتیه كه‌سێن ده‌وروبه‌ر بیتایبه‌ت ئه‌گه‌ر جگاره د جهه‌كێ گرتێڤه بهێته كێشان و زێده‌تر ژ چل ماده‌یێن ژه‌هراوی ژێ ده‌ردكه‌ڤن…هه‌ر ژ به‌ر ڤێ ئه‌گه‌رێ دكتور جون سفرین ئه‌ندامێ كومه‌لا نوژدارێن ئه‌مریكا دبێژیت “جگاره‌كێشان تاكه جه‌كێ كومكوژه كو مه‌ترسیێ لسه‌ر ژیانا مرۆڤایه‌تیێ دروست دكه‌ت” هه‌روه‌ها پرانییا جگاره‌كێشان لده‌مێ گه‌نجاتیێ ده‌ست ب جگاره‌كێشانێ دكه‌ن ژبه‌ر وێ چه‌ندێ پێدڤیی گه‌نجێ مه گه‌له‌كێ هشیاربیت و خوه بپارێزیت ژ جگاره‌كێشانێ و ئه‌ڤه و د هه‌مانده‌مدا جگاره‌كێشان بۆ ئافره‌تێ زێده‌تر كارتێكرنێ ل ساخله‌مییا وێ دكه‌ت بتایبه‌ت ئه‌گه‌ر یا دووگیان بیت…گوهداران بۆ پتر ئاگه‌هداربونێ لسه‌ر زیانێن جگاره‌كێشانێ و چاوانییا خو پاراستنێ دكتور (په‌یوه‌ندیێ ب دكتوره‌كێ تایبه‌تمه‌ندڤه بكه) بۆمه ب ڤی شێوه‌ی ئاخفت (5 ده‌قه)
پرسیار: دكتور ئه‌گه‌ر بومه دیاربكه‌ی ب شێوه‌كێ گشتی زیانێن جگاره‌كێشانێ چنه
پرسیار: ئایا ب دیتنا وه زێده‌تر كیش ته‌خا جڤاكی جگاره‌كێشه
پرسیار: هوین دبینن رێژا جگاره‌كێشانێ به‌ره‌ف زێده‌بونێیه یان كێمبونێ و ئه‌گه‌ر چنه ب بوچونا وه
پرسیار: ئایا زیانێن جگاره‌كێشانێ بۆ سه‌ر ئافره‌تێ و بتایبه‌ت ئافره‌تێن دوگیان چنه
پرسیار: باشترین رێك بۆ خو پاراستنێ ژ جگاره‌كێشانێ چنه.؟
موزیك
گوهدارێن خوشتڤی وه‌ك مه پێكڤه گوهداریا نوژدار (……) كری لدور زیانێن جگاره‌كێشانێ و چاوانییا خو پاراستنێ بۆمه دیاربو كو پێدڤییه ئه‌م هه‌می پێكڤه خوه ژ جگاره‌كێشانێ دویر بكه‌ین و بۆ ڤێ مه‌ره‌مێژی سوباسیا دكتور (…..) دكه‌ین بۆ وان رونكرنێن داین….موزیك
گوهدارێن خوشتڤی ته‌وه‌ره‌كێ دی یێ به‌رنامه‌یێ مه ژ بلی جگاره‌كێشانێ ماده و ڤه‌خارنێن كحولییه كو ئه‌وژی كاتێكرنه‌كا خراب لسه‌ر ساخله‌میا مروڤی دكه‌ن…ئه‌م دزانین كو ڤه‌خارنێن كحولی كاتێكرنێ لسه‌ر مێشكێ مرۆڤی دكه‌ن و لگوری ڤه‌كولینان كحولێن لهێز ڤه‌خارنا وان ب 100 گرامێ حه‌تا 300 گرامێ دبیته ئه‌گه‌رێ كارتێكرنێ لسه‌ر مێشكێ مرۆڤی و مروڤ نه‌شێت ب شێوه‌یه‌كێ ئاسایی كونترۆلا خو بكه‌ت هه‌روه‌ها خویا دكه‌ت كو كارتێكرنێن خراب بۆ سه‌ر مه‌عدا مرۆڤی و جیهازێ خارنحه‌لكرنێ هه‌یه سه‌رباری وێ چه‌ندێ كارتێكرنێ لسه‌ر زڤرینا خوینێ و زه‌ختا مرۆڤی دكه‌ت و چه‌ندین زیانێن دی هه‌نه ژبو پتر ئاگه‌هداربونێ لسه‌ر زیانێن فه‌خارنا كحولی و خو پارستنێ ژ وان ڤه‌خارنان دكتور (دكتوره‌كێ دی كو بشێت سه‌ر زیانێن كحول باخڤیت) بۆمه هوسا به‌حسێ زیان و خو پاراستنێ ژ كحولی كر….موزیك
دكتور 5 ده‌قه
1. دكتور جه‌نابێ ته دشێن بۆمه به‌حسێ زیانێن كحولی بكه‌ت ب شێوه‌كێ گشتی
2. ئایا زێده‌تر ڤه‌خورێن كحولی كینه ئایا نه ته‌خا گه‌نجانه؟
3. چ بهێته كرن بۆ وێ چه‌ندێ رێگری ژ زێده ڤه‌خارنا كحولی بهێته كرن
4. ب دیتنا وه ئه‌و كحولێ نوكه ل كوردستانێ دهێته فرۆتن حه‌تا چ حه‌ده‌ك نه‌هاتییه كونترۆلكرن و زیانێن وێ پتر ژ ئه‌و كحولێ ئه‌سلی یێ كو ل وه‌لاتان دهێته فرۆتن
5. هین رۆلێ حكومه‌تێ چاوا دبینن د كونترۆلكرنا سه‌ر كحولی و به‌ربه‌لاڤ نه‌بونا وێ ب شێوه‌یكێ خراب
موزیك
كوهدارێن خوشتڤی مه پێكڤه گودارییا دكتور (……..) كر زور سوباسیا جه‌نابێ وی دكه‌ین بۆ ڤان رۆنكرنا…به‌لگێ گوهدارێن خوشتڤی نوكه‌ژی دێ پێكڤه كوهدارییا بوچونا چه‌ند گه‌نجه‌كان كه‌ین لسه‌ر جگاره‌كێشانێ و ڤه‌خارنێن كحولی
راپورت 5 ده‌قه
پرسیار
1. تو جگارا دكێشی؟
2. ئه‌گه‌ر به‌رسڤ به‌لێ بیت بۆچی دكێشی مانه زیانێ دگه‌هینیته ته؟
3. دو دشێی جگارا بهێلی؟
4. ئه‌گه‌ر گوت نه، پرسیارێ ژێ بكه بێژێ بوچی نه‌شێ بهێلی
5. ب دیتنا ته جگاره‌كێشان حه‌تا چ حه‌د كارتێكرنێ لسه‌ر ته‌ندروستییا مرۆڤی دكه‌ت
6. ئه‌و كه‌سێن جگارا ناكێشن ڤێ پرسیارێ لێ بكه، نه‌سیحه‌تا ته بۆ كه‌سێن جگار كێش چیه؟
7. ب بوچونا ته فه‌خارن كارتێكرنێ دكه‌ته سه‌ر ساخله‌میا مرۆڤی؟ نه‌سیحه‌تا ته چیه بۆ ئه‌و كه‌سێن گه‌له‌ك ڤه‌دخون؟
8. ب دیتنا ته گه‌نجێن مه چ بكه‌ن دا خو ژ ڤه‌خارنێ دویر بكه‌ن
9. تو ژبه‌ر چ ناڤه‌خوی؟
موزیكه‌كا كورت
گودارێن خوشتڤی یێن رادیویا ئامێدیێ ئه‌م دگه‌ل وه به‌رده‌وامین لسه‌ر پێشكێكرنا به‌رنامه‌یێ وه به‌رنامێ پاشه‌رۆژ و د پشكا سێیێ یا به‌رنامێ مه‌دا دێ به‌حسێ كاراێكرنا مادێن هوشبه‌ر یانژی مخه‌ده‌راتی كه‌ین لسه‌ر گه‌نجان و جڤاكی…ئه‌گه‌ر ئه‌م پێناسا مخده‌راتی ب شێوه‌یه‌كێ یاسایی بكه‌ین كو پێك دهێت چ كومه‌كا ماده‌یان كو دبنه ئه‌گه‌رێ مودمن بونێ و تێكدانا ئه‌عسابێن مرۆڤی و بێهوشبونێ
هه‌روه‌ها خرابترین جورێن مخدراتی كوكایین و هیروین و حه‌شیشن و به‌هرا پتر یا مخه‌ده‌راتی ل وه‌لاتێ ئه‌فغانستانێ و سه‌ر سنورێن پاكستانێ دهێته به‌رهه‌مئینان هه‌روه‌ها مه‌زنترین بازارێن كرن و فرۆتنا مخه‌ده‌راتی ل جیهانێ وه‌لاتێن مه‌كسیكه…نوكه‌ژی دێ پێكڤه دڤێ راپورتێدا گوهدارییا شاره‌زایێ بیاڤێ ماده‌یێن هوشبه‌ر (كه‌سه‌كێ تایبه‌تمه‌ند ب مخه‌ده‌راتیڤه) كه‌ین بۆ وێ چه‌ندێ زێده‌تر ئاگه‌هداری زیانێن وان ماده‌یان ببین
موزیك
راپورت 5 ده‌قه
1. دشێن بۆمه به‌حسێ جورێن مخه‌ده‌راتی بكه‌ن.
2. زه‌ره‌مه‌نترین جور كیشكه
3. زێده‌تر دناڤ كه‌نجادا به‌لاڤ دبیت ؟
4. كارتێكرنێن وێ چنه؟.
5. چاوا گه‌نجێن مه خو ژێ پارێزن؟
6. سزایێن یاسایی چنه؟
موزیك
گوهدارێن هێژا پشتی مه پێكڤه گوهدارییا به‌رێز (…..) له‌سه‌ر مخه‌ده‌راتی و زیانێن وێ و خو پاراستنا گه‌نجان ژ وان ماده‌یان كرین ئه‌مژی هاتینه دوماهییا خه‌له‌كا ڤێ جارێ یا به‌رنامه‌یێ وه به‌رنامه‌یێ پاشه‌رۆژ كو ژ به‌رهه‌ڤكرن و پێكشێكرنا برایێ وه ژێگر نهێلی و كونترۆی …… ل رادیویا سولاڤ ب هه‌ڤكاری دگه‌ل ئه‌نستیوتا دهوك بۆ ره‌وشه‌نبیریا گشتی هاته پێكشێكرن…حه‌تا خه‌له‌كه‌كا دی هه‌ر شاد بن و خودێ دگه‌ل وه بیت
