Duhok-DIGC ئنستتیوتا دهوك بۆ ره‌وشه‌نبیریا گشتى
• پشكا یازدێ:
رۆلێ دوكانداران
یا ڤه‌شارتى نینه كو هه‌ر جار ئه‌م به‌حسێ رۆلێ ته‌خه‌ك و چینه‌كا گرنگا جڤاكى دكه‌ین ل دووڤ تێگه‌هشتنا مه هه‌مى ئه‌وێن ئه‌م به‌حس دكه‌ین دگرنگن، لێ هنده‌ك ل هنده‌كێن دى گرنگترن ئه‌وا ئه‌ڤێ جارێ من دڤێت به‌حسێ رۆلێ وان بكه‌م، ئه‌و ژى(دوكاندارن) رۆلێ دوكانداران وه‌كو ئه‌و ته‌خا گه‌له‌ك گرنگ كو رۆژانه راسته‌وخوه دانوستاندنێ ل گه‌ل خه‌لكى دكه‌ن ئه‌و دشێن رایا گشتى ب هه‌ر ئاراسته‌یه‌كا وان دڤێت ببه‌ن چونكو ب رێیا كارێ خوه دانوستاندنان ل گه‌ل ته‌خێن دى یێن جڤاكى دا رۆژانه ل گه‌ل هزاره‌ها مرۆڤان دكه‌ن ئه‌گه‌ر وانا بڤێت دێ جڤاكى ب ئاراسته‌یه‌كا ئه‌رێنى ڤه به‌ن یان به‌روڤاژى، له‌ورا ل گۆر باوه‌ریا من دوكاندار دشێن رۆله‌كێ ئێكجار مه‌زن د پرۆسه‌یا ریفراندۆما سه‌ربه‌خوه‌یا كوردستانێ دا بگێرن، دوكاندار وه‌كو مرۆڤه‌كێ رێنجبه‌ر دشێت رۆلێ خوه د هه‌مى پرۆسێن ژیانێ دا بگێریت و رێنجبه‌ریا خوه رۆژ ب رۆژێ به‌ر ب پێشڤه ببه‌ت، چونكو دڤێت بزانیت ئه‌گه‌ر نشتیمانێ ئه‌و تێدا دژیت یا ئازاد و یا ئارام بیت، ئه‌و ژى دێ شێت بازاركرنێ ب ره‌نگه‌كێ هێشتا باشتر سه‌ركه‌فتیتر ئه‌نجامده‌ت، نه‌ك هه‌مى هزرا وى ب تنێ ل سه‌ر پاره‌وه‌رگرتن و قازانجكرنێ بیت. كێم كه‌س هندى دوكاندارى رۆژانه خه‌لكى دبینیت، كێم كه‌س هندى دوكاندارى رۆژانه سه‌ره‌ده‌ریێ دكه‌ت، كێم كه‌س هندى دوكاندارى رۆژانه دانوستاندنێ دكه‌ت، به‌لێ هه‌مى ئه‌و بابه‌تێن مه به‌حسكرین پێدڤى ب سه‌ر راوه‌ستیانێ یه، ئه‌و ژى كانێ چه‌ند ژ وان گۆتن و كریاران د به‌رژه‌وه‌ندیا گشتى دانه، چه‌ند ژ وان گۆتن و كریاران ب تنێ د پاره وه‌رگرتن و به‌رژه‌وه‌ندیا وى دانه، یا گرنگه ئه‌م هه‌مى گه‌له‌ك ب باشى بزانین ئه‌گه‌ر كوردستانا مه ئازاد بوو سنۆرێن مه هاتنه ده‌ستنیشانكرن وى ده‌مى هه‌مى دوكاندار دێ باشتر و كاراتر هاورده‌كرنێ و هنارده‌كرنێ كه‌ن وى ده‌مى دێ زه‌نگینتر بن و دێ ناڤێ وه‌لاتێ وان ل سه‌ر متایێ وان هێته نڤیسین، ئه‌ڤ چه‌نده ژ ده‌رڤه‌ى بازاركرنێ و قازانجكرنێ بۆ مرۆڤى ژ لایێ ده‌روونى ڤه ئارامیه‌كا ئێكجار مه‌زنه ژ به‌ر هندێ ژى بۆ پرسه‌كا مینا پرسا ریفراندۆما سه‌رخوه‌یا كوردستانێ دوكاندار دشێت د فرۆتنا هه‌ر متایه‌كێ دا ل گه‌ل هه‌ر كه‌سه‌كێ كارته‌كێ بده‌ته بكرى كو ناڤه‌رۆكا وێ كارتێ هاندانا خه‌لكى بیت داكو پشكداریێ ب به‌لێ د ڤێ پرۆسێ دا بكه‌ن د هه‌مان ده‌م دا د پاره وه‌رگرتنێ دا دوكاندار دشێت پرسا ریفراندۆما سه‌ربخوه‌یا كوردستانێ ل گه‌ل بكڕێ خوه، به‌حس بكه‌ت، دیسا دزڤراندنا باقیا پاره‌ى دا دوكاندار دشێت ببێژیت ئه‌ڤه من بهایێ (250) دیناران یان زێده‌تر ل ته زڤراند داكو ژبیرنه‌كه‌ى پشكداریێ د ریفراندۆما سه‌ربخوه‌یا كوردستانێ دا بكه‌ى، د وى ده‌مى دا نه ب تنێ سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ، نه ب تنێ پێشمه‌رگه‌یه‌ك ل سنۆران نه ب تنێ مامۆستایه‌كێ ئاینى ل مزگه‌فتێ یان هه‌ر ئۆله‌كێ دى نه ب تنێ كادره‌كێ لایه‌نێ سیاسى نه ب تنێ میدیا به‌لكو دوكاندار ژى دێ بیته كار ئه‌كته‌ره‌كێ ئێكجار مه‌زن و دێ بیته هه‌ڤپشكێ وان هه‌مى لایه‌نێن مه به‌حسكرین و دێ ب دروستى بیته خودانێ ڤى وه‌لاتى واته ئه‌گه‌ر دوكاندارى بڤێت دێ شێت ببیته پشكه‌كا مه‌زن ل سه‌رئێخستنا پرۆسا ریفراندۆما سه‌ربخوه‌یا كوردستانێ ل هه‌رێما كوردستانێ، لێ هه‌كه نه‌ڤێت یان نه‌كه‌ت وى ده‌مى ئاریشه‌كا مه‌زن په‌یدا دبیت چو ده‌مه‌كێ نه‌شێت ب مرتاحى سه‌رێ خوه دانیته سه‌ر بالیفكا خوه و بنڤیت هه‌ر دێ ئاخینكا هه‌لكێشت د وى ده‌مى دا په‌شێمانى فایده ناكه‌ت، ژ به‌ر هندێ ئه‌ڤرۆ رۆژ رۆژا هه‌مى ته‌خه‌كێ یه نه‌خاسمه ئه‌و ته‌خا گرنگا دبێژنێ دوكاندار، له‌ورا ژى ئه‌و گۆتنا مه‌زنان دهێته بیرا مرۆڤى ده‌مێ دبێژیت (شۆلكه‌رێ خوه‌به خۆشتڤیێ خه‌لكى به)، دوكاندار دێ بیته شۆلكه‌رێ خوه خۆشتڤیێ خه‌لكى دێ متایێ خوه ژى فرۆشیت، دێ پارێن خوه ژى وه‌رگریت دێ قازانج ژى كه‌ت، لێ دڤێت هه‌مى پرسێن نشتیمانى و نه‌ته‌وه‌یى ژبیر نه‌كه‌ن داكو بشێت ل سه‌ر بازاركرنا خوه یێ به‌رده‌وام بیت، ئه‌ڤه هنده‌ك ماف و ئه‌ركێن دوكاندارى بوون مه دانه خۆیاكرن، به‌لێ رامان ئه‌و نینه كو ئه‌ڤه ب تنێ نه و ب دووماهی هاتن د پرسه‌كا مینا سه‌ربخوه‌یا كوردستانێ دا، دڤێت ئه‌م هه‌مى خوه ب خودان بزانین ببینه هه‌ڤپشك و پالپشت بۆ سه‌ركه‌فتنا وێ پرۆسێ، چونكو ئه‌گه‌ر مه ئه‌و نه‌كر ئه‌م هه‌مى تێدا دێ خوساره‌ت بین، ده‌مێ خوساره‌ت ژى دبین، د ووڤدا ئه‌م چ بكه‌ین فایده ناكه‌ت، چونكو نوكه ئه‌م وه‌كو هه‌رێما كوردستانێ یێ وه‌كى خوه دئاخڤێن، به‌لێ مه پێدڤى یا ب دروست بوون و راگه‌هاندنا ده‌وله‌تێ هه‌ى ده‌وله‌تێ ژى پێدڤى یا ب مه هه‌میان هه‌ى، له‌ورا هه‌كه ده‌ستێ راستێ هێزا ده‌وله‌تێ بیت ده‌ستێ چه‌پێ هێزا مه بیت واته دێ دو ده‌ست تێكدا بن دێ بیته هێزه‌كا ئێكجار مه‌زن كو چو نه‌حه‌ز و نه‌یار و دوژمنه‌ك نه‌شێت خوه ل به‌ر وێ هێزێ رابگریت، له‌ورا دبێژم گه‌لى دوكاندارێن خۆشتڤى هزرا خوه باش بكه ده‌ستا بهه‌لینه ئه‌ڤ ده‌مێ ل پێشیا ته ده‌مه‌كێ زێرینه و چ جاران د ژیانا ته‌دا دوباره نابیته ڤه ئه‌ز و تو پێكڤه ئه‌م هه‌مى پێكڤه بۆ هشیاریا خه‌لكى بۆ هاندانا خه‌لكى بۆ پشكداریا خه‌لكى داكو هه‌مى خه‌لك پێگڤه بێژن: به‌لێ بۆ ریفراندۆما سه‌ربخوه‌یا كوردستانێ وى ده‌مى ئه‌م هه‌مى پێكڤه دێ چینه د مێژوویا سه‌رفه‌رازیێ دا.
رۆلێ فه‌رمانبه‌ران
(پشكا دوازدێ)
عه‌بدولعه‌زیز محسن بارزانى
سه‌رۆكێ ئنستتیۆتا دهۆك بۆ ره‌وشه‌نبیریا گشتى
د ناڤ سیسته‌مێ حوكمرانیا هه‌ر وه‌لاته‌كى دا پێدڤى ب دامه‌زراندنا فه‌رمانبه‌ران هه‌یه بۆ راپه‌راندنا كاروبارێن رۆژانه ل هه‌رێما كوردستانێ ژى دبێژن زێده‌تر ل ملیۆنه‌ك و چار سه‌د هزار فه‌رمانبه‌ران هه‌یه، هه‌كه ئه‌ڤ فه‌رمانبه‌ره ژیێ وان د سه‌ر (18) سالیێ دا بیت، واته هه‌میان پێكڤه مافێ ده‌نگدانێ هه‌یه هه‌كه فه‌رمانبه‌ر ب وژدانانه هزر بكه‌ت و ئه‌ڤه چه‌ند ساله هه‌یڤانه مووچه‌كێ باش به‌رامبه‌رى كارێ خوه ل حوكمه‌تێ وه‌ردگریت، لێ پشتى برینا میزانیا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ژ لایێ به‌غدا ڤه مووچێ فه‌رمانبه‌ران ب نیڤى بوویه.
چونكو بڕینا میزانیا حوكمه‌تا هه‌رێمێ دژى دستوورى یه دژى بنه‌مایێن مافێ مرۆڤى یه، لێ سه‌د ژ سه‌دێ پرسه‌كا سیاسى یه بۆ هندێ خه‌لكێ كوردستانێ ب گشتى و فه‌رمانبه‌ر ب تایبه‌تى بكه‌ڤنه دبن گڤاشتن و كاریگه‌رى و كارتێكرنا حوكمه‌تا عیراقێ ڤه، ریفراندۆما سه‌ربخوه‌یا كوردستانێ ژى سه‌د ژ سه‌دێ پرسه‌كا سیاسى یه، بۆ هندێ خه‌لكێ كوردستانێ فه‌رمانبه‌رێن حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ نه‌كه‌ڤنه بن وێ هزر و تێگه‌هشتنا حوكمه‌تا عیراقێ، دڤێت پێدڤى یه هه‌مى پێكڤه خوه ئاماده بكه‌ن بۆ پشكداریكرنێ د ریفراندۆما سه‌ربخوه‌یا كوردستانێ دا یا ئێكێ ناكه‌ڤنه بن گڤاشتنێن حوكمه‌تا عیراقێ یا دووێ دێ بنه خودان سه‌روه‌رى یا سیێ ده‌وله‌تا كوردستانێ دێ پشتبه‌ستنێ ل سه‌ر خوه كه‌ت، دێ نیڤ مووچێ فه‌رمانبه‌ران كه‌ته مووچێ دروست، لێ دڤێت ل دووڤ سیسته‌مه‌كێ سه‌رده‌میانه و دادپه‌روه‌ریانه بیت كو مووچه و بازار هه‌ڤسه‌نگیه‌ك د ناڤبه‌را وان دا هه‌بیت، ژ به‌ر هندێ فه‌رمانبه‌رێن حوكمه‌تێ دڤێت بێ دودلى و نه ب تنێ پشكداریێ د ریفراندۆما سه‌ربخوه‌یا كوردستانێ دا بكه‌ن، به‌لكو دڤێت هه‌ڤالێن خوه مالباتا خوه جیرانێن خوه كه‌سوكارێن خوه تێبگه‌هینن هان بده‌ن داكو هه‌مى پێكڤه د (25/9/2017) ببێژن به‌لێ بۆ ریفراندۆما سه‌ربخوه‌یا كوردستانێ، چونكو دڤێت نه‌هێنه ژبیركرن و فه‌رمانبه‌ر گه‌له‌ك ب باشى بزانیت كو به‌رى هه‌ر تشته‌كى ئه‌ركه‌كێ مه‌زن دكه‌ڤیته سه‌ر ملێن وى به‌رامبه‌رى خوینا شه‌هیدان به‌رامبه‌رى قوربانیدانا گه‌لێ كورد و خه‌لكێ كوردستانێ ل به‌رامبه‌رى خوین و خوه و رۆندكێن گه‌لێ كورد و خه‌لكێ كوردستانێ به‌رامبه‌رى ئه‌و ئاخا ل سه‌ر دژیت به‌رامبه‌رى وى ئالایێ ل سه‌ر هه‌ر فه‌رمانگه‌هه‌كێ هاتیه هه‌لدان، له‌ورا ئه‌ڤ رۆژه رۆژا زڤراندنا كه‌رامه‌تا ملله‌تێ كورد و خه‌لكێ كوردستانێ یه ئه‌وژى ب دو رێیا.
1ـ پشكداریا فه‌رمانبه‌رى د رۆژا ریفراندۆمێ دا.
2ـ ب به‌لێ ببێژیت به‌لێ بۆ ریفراندۆما سه‌ربخوه‌یا كوردستانێ.
ل وى ده‌مى ئه‌و ئه‌ركێن گشتى نیشتیمانى و نه‌ته‌وه‌یى مرۆڤى ئه‌خلاقى دینى ل سه‌ر خوه را دكه‌ت د هه‌مان ده‌م دا وژدانا خوه ته‌نا دكه‌ت و دڤێت فه‌رمانبه‌رێ عه‌زیز و خۆشتڤى ئه‌ڤێ چه‌ندێ ژبیر نه‌كه‌ت وه بۆ رۆنكرنا ئه‌ڤى بابه‌تى د چارچووڤێ نشتیمانپه‌روه‌رى دا دڤێت رێڤه‌به‌رێ هه‌ر رێڤه‌به‌ریه‌كێ ب دروستى رۆلێ خوه بگێریت.
1ـ بۆ هشیاریا فه‌رمانبه‌ران.
2ـ بۆ رۆنكرن ل دۆر پرسا ریفراندۆمێ.
3ـ بۆ هاندانا فه‌رمانبه‌ران د پشكداریكرنا ریفراندۆمێ دا.
4ـ بۆ هندێ هه‌مى فه‌رمانبه‌ر ب به‌لێ ببێژن به‌لێ بۆ ریفراندۆما سه‌ربخوه‌یا كوردستانێ.
5ـ ئه‌ڤ ریفراندۆمه بۆ راگه‌هاندنا ده‌وله‌تا كوردستانێ یه.
6ـ بۆ نه‌هێلانا نیڤ مووچه و راستڤه‌كرنا مووچێ دروسته.
د وى ده‌مى دا من باوه‌رى هه‌یه كو هه‌مى فه‌رمانبه‌ر بێ دودلى دێ پشكداریێ كه‌ن و ب به‌لێ ده‌نگێ خوه ده‌ن، چونكو فه‌رمانبه‌ر ئه‌و ته‌خا گرنگا جڤاكى یه كه‌سێن خوانده‌ڤان و تێگه‌هشتینه، له‌ورا دڤێت به‌رى ته‌خه‌كا دیترێ هه‌ڤركیێ بكه‌ت بۆ پشكداریكرنێ د ڤێ پرسێ دا راسته گه‌له‌ك جاران مه گو ل ده‌نگێ نه‌رازیبوونا فه‌رمانبه‌رى دبیت و ئاریشا هه‌ره سه‌ره‌كى نیڤ موچه‌یه، دیسا گیرۆبوونا مووچه‌یه وه گه‌له‌ك جاران بۆ ئه‌ڤێ چه‌ندێ ئاریشێن خێزانى دروست بووینه، به‌لێ حوكمه‌تا عیراقێ ب به‌رنامه و پیلان ئه‌ڤ چه‌نده دژى خه‌لكێ كوردستانێ ئه‌نجامدا بۆ هندێ به‌رنامه و پیلانێن حوكمه‌تا عیراقێ ژناڤ بچن چ دى ئاریشێن خێزانى دروست نه‌بن چ دى كو حوكمه‌تا كوردستانێ ئاریشا مووچه‌دانێ نه‌بیت دو ئه‌رك دكه‌ڤنه سه‌ر ملێن فه‌رمانبه‌ران بۆ هندێ خوه جڤاكێ خوه ملله‌تێ خوه خه‌لكێ كوردستانێ ل ڤان هه‌مى ئاریشان رزگار بكه‌ت.
1ـ دێ ل رێكه‌فتى (25/9/2017) پشكداریێ د ریفراندۆمێ دا كه‌ت.
2ـ دێ بێژیت به‌لێ بۆ ریفراندۆما سه‌ربخوه‌یا كوردستانێ.
وى ده‌مى فه‌رمانبه‌ر دێ چیته د دیرۆكا سه‌رفه‌رازیێ دا دێ خوه ملله‌تێ خوه وه‌لاتێ خوه ل ئاریشێن گه‌له‌ك مه‌زن رزگار كه‌ت و من باوه‌ریه‌كا مه‌زن یا هه‌ى كو فه‌رمانبه‌رێن حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ دێ وه‌كى كه‌رنه‌ڤال پشكداریێ د ڤێ پرسا نشتیمانى و نه‌ته‌وه‌یى دا كه‌ت، ژ به‌ر هندێ بۆ هه‌ر كاودانه‌كێ فه‌رمانبه‌رى رۆله‌كێ هه‌ره مه‌زن و كاریگه‌ر هه‌یه، ب تنێ یا ماى بێژم فه‌رمانبه‌رێن خۆشتڤى ئه‌م هه‌مى پێكڤه چاڤه‌رێ جوامێریا هه‌وه‌ینه داكو هوون هه‌مى پێكڤه، ببێژن به‌لێ بۆ ریفراندۆما سه‌ربخوه‌یا كوردستانێ.
