reftar çî ye?
d berdewamya çalakyên ensttîwta dhuk bu rewşenbîrya gştî û bhelkefta (25) salya tawan û karesata enfalên kurdstanê û l jêr druşmê (perwerde û rewşenbîrkrna snêlan erkê me hemûyane) ensttîwta dhuk werzekê rewşenbîrî bu 25 snêlan rêkxst û dê bu mawê dû heftyan berdewam bît û l ruja sê şembî rêkeftî (17/4/2013) babetekê vî werzî hate pêşkêşkrn jlayê xanm (amîna ‘bdalqadr) l dûr (reftar çî ye؟) pêşkeş kr، tewer jî eve bûn:
reftar çî ye؟
reftar:reftar derbrîna kesayetya mruvî dken ، herwesan eu kryarene ewên mruv pêradbîtn dgel kesên deruberên mruvî.
çend xalên grngên reftarê:
1-reftar dgel xelkê gştî:
dvêt mruv rêzê l xelkî bgrît ، û axftnên seqet û krêt nebêjît ، çunke jyê snêlan jyekê navncî ye ، dvêt rêzê l kesên j xu mazntr bgrîn û guhdarya wan bkeyn û yên j xu bçîktr û rehmê pê bbey û şîreta lê bkey harîkarya wan bkey daku paşeruja xu geş bken.
2-reftar dgel mal: dvêt mruv yê bhên freh bît guhdarya deybabên xu û xuşk û brayên j xu mazntr bket û harîkarya wan bkeyn demê pêdvî mruvî dbn yan karek b mruvî hebît.
3-reftar l qutabxanê :dvêt l qutabxanê guhdarya mamustayan bkeyn û wanên xudrust bkeyn hevalên xu neêşînîn demê xelet cab d den pê nekeyne kenî، çunke dê hndek carhên tujî dê xelet bî ، û pşkdarya d çalakyên qutabxanê yên werzşî û berîkanan da bken.
maytêkrn êk j xalên grngên reftarê ne yên nebaş demê mruv d tştên kesên dewruberên xu dxebtît bê destîrî bu nmûne (dest drêjî krn l sermubayl yan kumpîwter yan ktêb û defter yan her tştekê b kesayetya mruvî ve grêday bîtn.)
reftarên cwan û yên baş kesayetya mruvî b hêz d êxn û berz dken d çavên kesên beramber mruvî da û dê hemî hez j mruvî ken û dê bvî rengî berdewam grnjîn l dev mruvî peyda bît û dbît mruv dl xuş .
j reftarên neşrîn yên dvêt mruv xu jê bparêzît eun (demê mruv l cadê b rêve dçît û kesekê nyas bînît l rexê dî yê cadê û b dengekê blnd gazî wî kesî bkeyn ، yan demê axftnên krêt (te’lîq) û axftnên neşrîn û xelet dgel xelkî bken، yan kryar û (herekên) necwan d pşt mamusta yan deyk û bab yan hevalan ra bkeyn yan dengê xu blnd keyn l ser yên jxu bçîktr daku hez j mruvî bken û reftarên baş j mruvî fêrbn).
kî heş belatînka dket ؟
hemî kes hez j belatînka dken çunke kesê azarnaden û karên xuyên cwan cwanyê û xuşyê belav dken û kesê têk nadet û îzaca kesê naket xu eger êk wê bêşînît jîk eu ç zyana nagehînte mruvî lewma hemî hezdken b dest xuve bînn û hîvî dkem hîn hemî ştî belatînka dbê zyan bn û reftarên cwan bken û l paşerujê kesên xudan kesayetî û reftarên baş bn.