2024/11/23 7:15:11
Nûtrîn Çalakî
Destpêk | Giştî | Kurdistan Welatê‌ Lêburîn û Pêkve Jiyanê‌
012

Kurdistan Welatê‌ Lêburîn û Pêkve Jiyanê‌

‘bdal’zîzmhsn barzanî

helbete dgelek welatan da ، hndek xal hene herdem chê‌ serferazî û serblndya her takekê‌ ne d euy welatî da.
wesa dyare kurdstan jî l wan xalan ya bê‌ behr nîne ، anku êk j wan xalan ku hernetewe û eaynek l kurdstanê‌ pê‌ serferazbît ، yan hêşta hûrtr hertakek l welatê‌ me herdem weku xaleka gelek b hêz berê‌ xu bdetê‌ mînak (lêburîn û pêkve jyan)
ev xale nebtnê‌ behs lê‌ dhêtekrn belku her pêkhatek b zmanê‌ xu d xûnt her pêkhatek b eaynê‌ xu nzayê‌ bo xudê‌ bawerî bûn b evan bîru baweran û b têgehê‌ lêburîn û pêkve zû b zû nahête wergrtn û qebulkrn ، lê‌ xelkê‌ kurdstanê‌ ev têgehe yên krîne têgehên pêşyê‌ j boy xzmetkrna mruvayetyê‌.012
xelkê‌ welatê‌ me b xuşhalî û serferazî ve baraptrî weku mruv serederyê‌ dgel hev dû dken ، belku ne weku netewe yan weku eayn.
evejî xu bxu nîşa astê‌ hşyarya takên evî welatî nîşan ddet ، ku eger çend xalên nakuk jî hebn ، lê‌ lêburîn û pêkve jyan xaleka cêgîre dmejyê‌ meda û hemû nakukyan berze dket lê‌ j boy hndê‌ ev têgehe hêşta cêgîr tr bbît û netewe bo newera destê‌ hev dû bken b bawerya min gelek ya grnge ev layene l ser rawestn weku:
1-xêzan:
anku l demê‌ pêkve kumbûna xêzanê‌ evca her eayn û nete weyek bn ، têgehê‌ lêburîn û pêkve jyanê‌ bo zarok û snêle û gencan b berdewamî bhête behskrn ، daku hemû pêkhatên evî welatî berî hertştekê‌ kurdstan d serê‌ wan da bît û b lêburîn û pêkve jyanê‌ d serblnd bn .
2-sîstemê‌ perwerdê‌:
gelek yagrnge têgehê‌ lêburîn û pêkve jyanê‌ weku prugram bhête xwandn û mamustayên wanebêj bşên evî seqay j boy qutabyan drust bken ، daku ev têgehe bgehît û nmûnên zîndî jî b berdewamî bo qutabyan behs bken .
çunke eger eve bû programên xwandnê‌ dê‌ bbîte pşkek l jyana zanstî û me’rîfî .
3- mamostayên eaynî:
xelk b gştî baweryeka mezn b layenê‌ eaynî heye، eca her bîru bawerek bît ، bla her êk drêxyê‌ neket l ser parastna eaynê‌ xu grngyê‌ pê‌ bdet ، lê‌ dvêt jbîrnekeyn ku em hemû mruvîn û xwadayê‌ mezn em yên dayn ، we her êk j me drêka xuda xuda perstyê‌ dket û bawerî pê‌ heye.
lê‌ mruv û mruvayetî gelek l her xaleka dî grngtrn j ber hndê‌ û j boy plan û armanc û rêkxstn û arastekrnê‌ mamustayên eaynî b hemû eaynan ve rolekê‌ mezn heye û dşên evî têgehê‌ (lêburîn û pêkve jyanê‌) bkene çekekê‌ b hêz j boy xzmeta mruvî û mruvayetyê‌ . çunke hemû dîn û eayn her bo xzmeta mruvayetyê‌ hatîne .
gazî mamostayên eaynî dkem eger hewe bvêt hûn dşên û gelek jî ya b sanehî ye ku hêşta cdîtr l ser evî têgehî kar bken û cêgîr bken ، we eger hewe nekr b bawerya min dûr yan nêzîk dê‌ neweyek pêgehît l heweu l kesî kesî qebul naken ku lêburîn û pêkve jyan berî hertştekê‌ mezntrîn bîru bawer bît.
4- mîdya:
mîdya b dîtn anku têlefzîwn b bhîstn anku radîw b xwandn anku rojname û kuvar b elktrunî anku malper û feysbûk û tuyter û htd)
d şên têgehê‌ lêburîn û pêkve jyanê‌ j planên wanên serekî bît û karekê‌ hevçerx l ser bken ، nek btnê‌ bo brîndar krna hev dû xalên lawazên hev dû ، arastekrna hzr û bîrên berteng û arastekrna eaydu lujya xu b fruşne xelkî ، we eger l ser evê‌ frutnê‌ jî d berdewam bn dvêt xelk (mtayê‌) wan nekrît ، daku demê‌ l serê‌ heyvê‌ hsabatên xu dken xusaret derkevn û paşan dukana xu qepat bken . belku dvêt perwerde û rewşenbîrî û geşepêdan û rê‌ nîşandana xelkî berev lêburîn û pêkve jyanê‌ xala êkê‌ j plana wan dest pê‌ bketn ، daku ç evruke û bo subehî jî mîdya û xelk bbne dû baznên pêkve grêdayî û bawerî dnavbera wan da drust bbît .
5- rêkxraw kumelên medenî:
l devera rujhelata navîn karê‌ rêkxraweyî hêşta ezmûneka nûye û cêgîrne bûye lê‌ dhêne nyasîn deshelata pêncê‌ û gelek caran rolê‌ her çwar deshelatên dî dbînn û d heman dem da l chê‌ xu d cêgîrn û ev rêkxraw kumele dşên rolekê‌ mezn bgêrn j boy têgehê‌ lêburîn û pêkvejyanê‌ û dîsan pêşkeftî ve guhêzne kurdstanê‌ û mfay lê‌ werbgrn ، çunke wan berî me dest b evî têgehî krîne û têda serkeftn înayne û dşên ezmûna wan û xalên wanên lawaz û b hêz destnşan bken . pştî hngî dşên drêka çalakyên coraw coru fşar êxstn l ser her çwar deshelatên dî û dergeh qutana xelkî b berdewamî dê‌ rojane ev têgehe bbîte bîru bawerka mezn d hzr û hest û reftarên xelkî b gştî da l gûr bawerya min eger van (5) layanan kar l ser kr û dheman dem da jî fîdrasîwnek dnavbera wan da hebît ، daku karu xebat û têkuşîna wan baştr û b leztr û b bername û plantr cêgîr bbît ، daku mruvayetî b gştî mfayekê‌ mezn lê‌ werbgrn.
duy demî da kurdstan b drustahî dê‌ bîte welatê‌ lêburîn û pêkve jyanê‌ bu dê‌ tak hest b aştyê‌ ken dê‌ hest b lêbuynê‌ ken ، dê‌ hest b pêkve jyanê‌ ken ، dê‌ hest b hev qebulkrnê‌ ken ، dê‌ hest bexteweryê‌ ken û dê‌ gehne knarê‌ tenahyê‌ .
ku ez bawerm em hemû xewnan pêve dbînîn ، lê‌ ewên xewn nebn û xewnên wan jî b ch nahên l dawyê‌ min dvêt xaleka grng behs bkem eujî j boy têgehê‌ lêburîn û pêkve jyanê‌ çê‌ nabît rolê‌ (mesod barzanî) bhête j bîr krn ، çunke kes nîne hndî cenabê‌ wî grngyê‌ b evî têgehî bdet.
her evejî bû egerê‌ hndê‌ ku xelatê‌ (etlentîk) l natu werbgrît.
btnê‌ yamay bêjm (kurdstan welatê‌ lêburîn û pêkve jyanê‌).

 

 

 

 

Sebaret DIGC

Inisttîwta Duhok bu Rewşenbîrya Giştî, Rêkixraweka Ne Hkumî ye (NGO) ya Rewşenbîrya Giştî ya Serbexuye, ji Hejmareka Kesên Puyte dar bi Warê Rewşenbîrya Giştî Pêk Dhêt Puytey bi Byavê Rewşenbîrya Giştî ji Hemî Layekî ve li Kurdistanê bi Giştî û li Parêzgeha Duhokê bi Taybetî di det, û Baregayê Serekî li Bajêrê Duhokê ye û bu heye Tayan li Qeza û Nahye û Kumelgehan bi Rezamendya Ptirya Desteya Rêveber Veketin.

Çalakîyê Nû

9

kuvara sinêle berev berdewamiyê

kumbuneka mêjuwîyi di gel nuẍbeyeka diyarkrî rojeka mêjuwîyi drust kr. êdî bi anehiya xudê bo ...

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *